Koeling (hypothermie)
Een ander woord voor koelingstherapie is hypothermie. Bij deze behandeling wordt het lichaam van uw baby gekoeld gedurende een periode van 72 uur. De lichaamstemperatuur wordt teruggebracht naar 33,5 °C.
Waarom koelingstherapie?
Uw baby heeft tijdens de zwangerschap of de bevalling tijdelijk een zuurstoftekort gehad, zogenaamd hypoxisch ischemische encefalopathie (HIE). Een periode van zuurstoftekort kan lange termijn gevolgen hebben. Afhankelijk van de ernst van het zuurstoftekort kunnen de gevolgen variëren van geen hersenschade tot ernstige hersenschade en/of overlijden. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wanneer een pasgeborene (geboren bij een zwangerschapsduur >35 weken) gedurende drie dagen gekoeld wordt, de kans op hersenschade op de lange termijn kleiner is.
De schade aan de hersenen door asfyxie verloopt in twee fases. De eerste fase van hersenschade ontstaat rondom de geboorte, deze eventuele schade kunnen we helaas niet meer beïnvloeden. Dit is schade waar we niks meer aan kunnen doen. Daarna is er een korte stabiele tussenfase. Na ongeveer 6 uur kan er een tweede periode van hersenbeschadiging plaatsvinden. Deze tweede fase bepaalt mede de mate waarin er later neurologische problemen kunnen optreden.
Het koelen heeft als doel ervoor te zorgen dat de tweede fase van hersenschade minder ernstig verloopt. Het is daarom belangrijk dat er zo snel mogelijk, binnen zes uur na de geboorte, wordt gestart met koelen.
Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen
Tijdens het koelen krijgt uw baby een koelpakje aan, de zogenaamde wrap. In deze wrap stroomt gekoeld water. Er worden verschillende thermometers geplaatst om de temperatuur continu te controleren. De gewenste temperatuur tijdens koelen is 33,5 ºC. De normale lichaamstemperatuur is 37 ºC. De koelingsperiode is 72 uur en tijdens deze periode worden de hartslag, ademhaling, bloeddruk en het zuurstofgehalte in het bloed geregistreerd. De hartfrequentie zakt door het koelen met ongeveer 14 slagen per minuut bij elke graad temperatuurdaling. Een lage hartslag van 70-90 slagen per minuut (bradycardie) is dus normaal.
Ook wordt de hersenactiviteit gemeten. Hiervoor plaatsen we op het hoofd van uw baby zijn 5 naaldjes waarmee we de hersenactiviteit kunnen meten (aEEG) ook wel (CFM) genoemd.
Door het zuurstoftekort kan er namelijk sprake zijn van convulsies (epileptische aanvallen), dit registreren we met een aEEG/CFM. Deze convulsies ontstaan meestal in de eerste 24 uur na de geboorte, maar soms ook later. Deze convulsies kunnen variëren in ernst, van weinig opvallend tot schokken van ledematen of adempauzes.
Ook plaatsten op één of beide kanten van het hoofd van uw baby een sensor die het zuurstofgehalte in de hersenen meet (NIRS). Daarnaast wordt vaak de urineproductie met behulp van een blaaskatheter gemeten.
De lichaamstemperatuur is van invloed op de ademhaling, de circulatie van het bloed en de stofwisseling. Door het koelen kan dit allemaal ontregeld raken en kunnen er complicaties optreden. Vaak is er tijdens de koelingsperiode ondersteuning van de ademhaling nodig. Omdat het koelen onaangenaam kan zijn voor uw baby, wordt meestal via een infuus een slaapmiddel en pijnstilling gegeven. Verder is door de lage lichaamstemperatuur de huid erg kwetsbaar geworden. Na 72 uur wordt uw baby langzaam opgewarmd tot een normale lichaamstemperatuur, dit gaat met 0,2 °C per 30 minuten. Dit betekent dat er na acht uur een normale lichaamstemperatuur is.
De registratie van de hersenactiviteit (door middel van aEEG/CFM) zal doorgaan tijdens de opwarmfase en de periode daarna. Tijdens het opwarmen is er een iets verhoogde kans op het optreden van convulsies. Wanneer dit voorkomt wordt het opwarmen gestaakt en wordt deze convulsie behandeld met medicijnen. Na de behandeling wordt het opwarmen hervat.
Uw baby moet nog wel 24 uur de wrap aanhouden na het koelen. Na de koelingsperiode zal een MRI van de hersenen worden gemaakt. Dit gebeurt meestal op levensdag 5-7. Deze MRI zal inzicht geven op eventuele hersenschade en dit is van belang voor het vaststellen van de prognose.
Wat kunt u als ouder doen
Uw baby is ernstig ziek en dat ziet u ook aan alle appratuur naast uw baby. Het is voor u, als ouder een zware, emotionele en onzekere periode. Door de koeling ziet uw baby erg bleek, en voelt uw baby koud aan. Als gevolg van de koeling en de medicatie zal uw baby mogelijk niet (op u) reageren. Soms is het tijdens het koelen mogelijk om uw baby op schoot te houden als de conditie van uw baby dit toelaat. Bespreek dit met de verpleegkundige. Als ouder kan u ondersteunen bij de verzorging; een handje of voetje vasthouden en tegen u baby praten of zingen. We zullen alles doen om u zo goed mogelijk te begeleiden tijdens deze intense en moeilijke periode.
Zorgen voor uzelf
Het is direct na de geboorte moeilijk te voorspellen welke gevolgen het zuurstofgebrek van de hersenen op uw baby zal hebben. Een periode van zuurstofgebrek kan voor een kind levenslange gevolgen hebben. Wij beseffen dat dit een spannende tijd is voor u met veel onzekerheden. Wij zullen proberen de vragen die u heeft zo goed mogelijk te beantwoorden. Deze kunt u stellen aan de arts/PA, verpleegkundige of maatschappelijk werkster.
Wachttijden uitklapper, klik om te openen
Lees meer over wachttijdenMeer weten uitklapper, klik om te openen
In het patiëntportaal van uw kind kunt u onder 'Afspraken' meer praktische informatie over deze behandeling vinden.